มูลค่าตลาดของบริษัทมักเป็น “ตัวสะท้อน” เทรนด์เศรษฐกิจ การลงทุน และพฤติกรรมผู้บริโภค ในแต่ละยุคสมัย
สามารถบอกเทรนด์ของโลกได้ว่ากำลังมุ่งไปทางไหน หรือเห็นได้ว่าอุตสาหกรรมไหนอยู่ในช่วงขาลง หรืออุตสาหกรรมไหนมีโมเดลธุรกิจที่สเกลได้ เช่น ถ้าในระดับโลกเทรนด์ตอนนี้อยู่ที่ เทคโนโลยี (AI, Cloud, Data, Semiconductor) ความนิยมในแพลตฟอร์มดิจิทัล และบริการ subscription ยังมาแรง ซึ่งตลาดยังให้มูลค่าอย่างสูงกับนวัตกรรม, ทรัพย์สินทางปัญญา
ดังนั้นบริษัทที่มีมูลค่าตลาดสูงๆ จึงไม่ใช่แค่เพราะขายของเก่ง แต่เพราะขายอนาคตได้ด้วย
ส่วนบริษัทที่หลุดจากลิสต์อาจไม่ได้แย่ลง แต่สะท้อนว่าโลกกำลังเปลี่ยน
พอมาดูในอาเซียนและมองมาที่บริษัทไทยจะเห็นว่าช่วง 20 ปีที่ผ่านมา รายชื่อบริษัทที่มีมูลค่าตลาดสูงสุดในอาเซียนได้เปลี่ยนแปลงไปจากเดิมที่บริษัทพลังงาน เช่น PTT และ IRPC ของไทยเคยติดท็อป 10
ผ่านมาสองทศวรรษบริษัทที่มีมูลค่าตลาดสูงสุดขยับปรับเปลี่ยน มีทั้ง DBS ธนาคารยักษ์ใหญ่จากสิงคโปร์ ตามมาด้วย Sea Group บริษัทเทคโนโลยีที่เติบโตอย่างรวดเร็ว และ BCA ธนาคารขนาดใหญ่ของอินโดนีเซีย ส่วนบริษัทจากไทยหลุดท็อป 10
ที่น่าสนใจคือ ในตอนที่บริษัทไทยติดท็อป 10 มูลค่าส่วนใหญ่ก็อยู่ที่ราวๆ แสนล้านบาท ติดอันดับ 2,3 ขณะที่ปี 2025 บริษัทส่วนใหญ่กลับมีมูลค่าหลักล้านล้านบาทไปแล้ว
และก็ต้องยอมรับว่าบริษัทที่ติดท็อปมาตลอดอย่าง เช่น DBS, OCBC และ UOB ยังคงรักษาตำแหน่งในตลาดได้ แต่การเปลี่ยนแปลงนี้ชี้ให้เห็นว่า บริษัทในอาเซียนต้องปรับตัวและพัฒนาโมเดลธุรกิจของตนให้สอดคล้องกับกระแสโลกให้ได้
