สหรัฐฯ ส่งหนังสือแจ้งเตือนไทยมาตั้งแต่ปี 2015 ในยุครัฐบาลโอบามา ว่าอาจถอนสิทธิ GSP หากไทยไม่ยกระดับเรื่องสิทธิของแรงงานให้ดีขึ้น
สำนักผู้แทนการค้าสหรัฐฯ (US Trade Representative: USTR) ได้มีหนังสือแจ้งทางการไทย ลงวันที่ 25 พ.ย. 2015 ว่าทางสำนักผู้แทนการค้าสหรัฐฯ กำลังจะทำการพิจารณาวิถีปฏิบัติของไทยในเรื่องสิทธิแรงงาน ในส่วนที่เกี่ยวข้องกับโปรแกรม GSP ในการประชุมเดือน ม.ค. 2016
โดยระบุว่าทางสำนักผู้แทนการค้าสหรัฐฯ ได้รับหนังสือร้องเรียนจาก สหพันธ์แรงงานและสภาองค์กรอุตสาหกรรมสหรัฐฯ (American Federation of Labor and Congress of Industrial Organizations: AFL-CIO) ว่าประเทศไทยอาจไม่ผ่านคุณสมบัติที่จะได้รับสิทธิ GSP เนื่องจากไม่ทำตามข้อกำหนดด้านแรงงานที่ถูกระบุไว้ ไม่ว่าจะเป็นเรื่องเสรีภาพในการรวมกลุ่มของแรงงาน การร่วมกันต่อรองของแรงงาน สภาพแวดล้อมการทำงานที่เป็นที่ยอมรับได้ การบังคับใช้แรงงาน ซึ่งรวมถึงการบังคับใช้แรงงานข้ามชาติด้วย
โดยในหนังสือฉบับดังกล่าว ทางด้านตัวแทนจากสำนักผู้แทนการค้าสหรัฐฯ ระบุว่า “การปกป้องสิทธิแรงงานถือเป็นเรื่องที่มีความสำคัญลำดับต้นๆ ของนโยบายการค้าของประธานาธิบดีโอบามา”
นอกจากนี้ ตัวแทนจากสำนักผู้แทนการค้าสหรัฐฯ ยังได้ระบุว่าด้วยว่า สหรัฐฯ จะใช้เครื่องมือทุกอย่างที่มี รวมถึงสิทธิประโยชน์ทางการค้าอย่าง GSP ในการผลักดันให้กฎหมายแรงงานและสภาพแวดล้อมการทำงานในประเทศคู่ค้าของสหรัฐฯ ดีขึ้น
“สหรัฐฯ พร้อมที่จะทำงานกับประเทศไทย รวมถึงประเทศคู่ค้าอื่นๆ ในการที่จะยกระดับสิทธิแรงงาน รวมถึงผลักดันการเจริญเติบโตที่ถ้วนหน้าและยั่งยืนที่จะสร้างระบบเศรษฐกิจที่แข็งแรงและมั่นคงขึ้น เราจะใช้เครื่องมือทุกอย่างที่มี ซึ่งรวมถึงสิทธิประโยชน์ทางการค้าอย่าง GSP, กฎหมายการสร้างโอกาสและการเติบโตชาวอาฟริกัน รวมถึงข้อตกลงการค้าเสรีต่างๆ เพื่อยกระดับกฎหมายแรงงานและสภาพแวดล้อมการทำงานของประเทศที่สหรัฐฯ ทำการค้าด้วย เราพร้อมที่จะทำงานกับประเทศไทยและรัฐบาลประเทศอื่นๆ เพื่อร่วมกันสำรวจสิทธิแรงงานภายใต้ GSP” หนังสือฉบับดังกล่าวจากสำนักผู้แทนการค้าสหรัฐฯ ระบุ
จดหมายดังกล่าวที่ออกในปี 2015 นี้ ถูกอ้างถึงอีกครั้งในหนังสือประกาศยกเลิกสิทธิ GSP ที่ลงวันที่ 25 ต.ค. ที่ผ่านมา โดยในหนังสือฉบับล่าสุดนี้ระบุว่า “ตลอดระยะเวลา 6 ปีที่ผ่านมา ประเทศไทยยังคงไม่ดำเนินการมากพอที่จะทำให้สิทธิแรงงานหลายประเด็นให้อยู่ในระดับที่เป็นยอมรับของสากล ตามที่ระบุไว้ในจดหมายร้องเรียนตั้งแต่ปี 2015 โดย AFL-CIO อย่างเช่นการช่วยปกป้องเสรีภาพในการรวมกลุ่มและรวมตัวกันต่อรองของแรงงาน”
ทั้งนี้ ในเดือน พ.ย. 2015 ที่สำนักผู้แทนการค้าสหรัฐฯ ออกหนังสือเตือนฉบับแรก ในขณะนั้น บารัค โอบามา เป็นประธานาธิบดีสหรัฐฯ ส่วน พล.อ.ประยุทธ์ จันทร์โอชา เป็นนายกรัฐมนตรีของไทย
อ้างอิง
หนังสือเตือนที่ออกเมื่อปี 2015 https://ustr.gov/about-us/policy-offices/press-office/press-releases/2015/november/ustr-uses-trade-preference
หนังสือยกเลิกสิทธิ GSP ไทย https://ustr.gov/about-us/policy-offices/press-office/press-releases/2019/october/ustr-announces-gsp-enforcement
