คณะทำงานวิปรัฐบาลได้ข้อยุติวิธีคำนวณ ส.ส.บัญชีรายชื่อ ให้สิทธิพรรคเล็กได้ ส.ส.แม้คะแนนไม่ถึงเกณฑ์เฉลี่ย ยังไม่ลงตัวใช้เบอร์เดียวทั่วประเทศ เสนอลดค่าสมาชิกพรรคการเมืองตลอดชีพจาก 1,000 บาท เหลือ 200 บาท
วันที่ 3 ธ.ค. 2564 นายโกวิทย์ พวงงาม ส.ส.บัญชีรายชื่อ พรรคพลังท้องถิ่นไท ในฐานะกรรมการประสานงานพรรคร่วมรัฐบาล ( วิปรัฐบาล) เปิดเผยถึงผลการประชุมคณะทำงานวิปรัฐบาลว่า จากกรณีกลุ่มพรรคเล็กร่วมรัฐบาลเสนอความเห็น และประเด็นที่ต้องการให้บัญญัติไว้ใน ร่าง พ.ร.บ.ประกอบรัฐธรรมนูญว่าด้วยการเลือกตั้ง ส.ส. และร่าง พ.ร.บ.ประกอบรัฐธรรมนูญว่าด้วยพรรคการเมืองที่วิปรัฐบาลจะเสนอต่อประธานรัฐสภา
ล่าสุดที่ประชุมวิปรัฐบาลมีความเห็นร่วมกันหลายประเด็น อาทิ
1. การคำนวณส.ส.บัญชีรายชื่อจะกำหนดวิธีคิดคำนวณในหลักการว่า ให้พรรคการเมืองที่ได้คะแนนต่ำกว่าคะแนนหารเฉลี่ยต่อ ส.ส. 1 คน มีสิทธิได้ส.ส. กรณีที่ได้ ส.ส.บัญชีรายชื่อไม่ครบ 100 คน โดยให้ใช้คะแนนของพรรคการเมือง เรียงลำดับตามสัดส่วนคะแนนที่ได้รับ เพราะเศษคะแนนของพรรคที่ได้ไม่ถึงคะแนนเฉลี่ย เมื่อรวมคะแนนที่ประชาชนเลือก ควรได้ ส.ส. ด้วย
2. สิทธิที่จะส่งผู้สมัครส.ส.บัญชีรายชื่อ ต้องเกิดขึ้นหลังจากที่ส่ง ส.ส.เขตแล้ว ทั้งนี้ไม่ได้กำหนดจำนวนเขต ที่ให้ส่งผู้สมัครส.ส.ไว้ หมายความว่า ส่ง ส.ส. 1 เขต ก็สามารถส่ง ส.ส.บัญชีรายชื่อได้
3. การคัดเลือกผู้สมัคร ส.ส.จะใช้การคัดสรรเบื้องต้น แต่ได้ปรับเกณฑ์การสรรหาโดยให้สิทธิตัวแทนประจำจังหวัด จำนวน 150 คน จากเดิมที่กำหนดให้ใช้ตัวตัวแทนจากเขตเลือกตั้ง เขตละ 100 คน หรือใช้สาขาพรรค ที่กำหนดจำนวน 500 คน
4. การกำหนดให้สมาชิกต้องชำระค่าธรรมเนียม จากกฎหมายเดิมกำหนดให้ ชำระแบบรายปี ปีละไม่ต่ำกว่า 50 บาท หรือตลอดชีพ 1,000 บาท โดยปรับให้เป็น 200 บาทตลอดชีพ
5. การหาสมาชิกพรรคเพื่อดำรงสถานะความเป็นพรรคการเมือง ที่เดิมให้เวลา 5 ปีต้องหาสมาชิกพรรคให้ได้ 30,000 คน ปรับเป็น ภายใน 1 ปี ต้องมีสมาชิก 2,000 คน และภายใน 3 ปี มีสมาชิก 5,000 คน
ส่วนประเด็นที่คณะทำงานเห็นไม่ตรงกันและต้องคุยในรายละเอียดอีกครั้ง นายโกวิทย์ กล่าวว่า เรื่องการกำหนดหมายเลขผู้สมัคร ส.ส. ที่พรรคภูมิใจไทยและพรรคชาติไทยพัฒนา ต้องการให้แยกหมายเลขระหว่าง ส.ส.เขต และแบบบัญชีรายชื่อ ขณะที่พรรคอื่นเห็นด้วยให้ใช้เบอร์เดียวกัน ทั้งผู้สมัครแบบเขตและแบบบัญชีรายชื่อ
ในประเด็นที่เห็นต่าง หากไม่ได้ข้อสรุปตกลงว่าจะให้แต่ละพรรคใช้กลไกของกรรมาธิการ และการแปรญัตติพิจารณา จากการหารือของคณะทำงาน ขณะนี้ให้ฝ่ายเลขาคณะทำงาน ยกร่างเนื้อหาแล้ว ในการประชุมสัปดาห์หน้าจะนำเนื้อหาเสนอพิจารณาอีกครั้ง และสัปดาห์ถัดไปจะเชิญคณะกรรมการการเลือกตั้ง (กกต.) หารืออีกครั้ง คาดว่าจะเสนอร่างแก้ไขต่อรัฐสภา ได้ช่วงเดือนมกราคมปี 65
