“หยุดเผา” “รถหยุดปล่อยควัน” เปิด 5 แนวทางช่วยลดฝุ่นพิษ PM 2.5

สร้างความตระหนักรู้ถึงอันตรายของฝุ่นพิษ

มาตรการระยะสั้น (ภายใน 1 ปี)
– สร้างความตระหนักรู้ถึงอันตรายของฝุ่นพิษให้ทุกคนได้รับทราบอย่างทั่วถึง (รวมถึงผู้บริหารของหน่วยงานภาครัฐและเอกชน) รวมถึงวิธีป้องกันตนเองและครอบครัวให้ปลอดภัย ซึ่งงานวิจัยในต่างประเทศพบว่าวิธีนี้เป็นวิธีที่ต้นทุนต่ำสุดแต่สามารถก่อให้เกิดผลประโยชน์สูงมาก
– เพิ่มจุดตรวจวัดคุณภาพอากาศให้มากขึ้นในทุกพื้นที่ที่มีความเสี่ยงต่อภัยจากฝุ่นพิษ และเชื่อมโยงแอพพลิเคชันเพื่อส่งข้อมูลเตือนภัยคุณภาพอากาศแบบ real time ให้ประชาชนสามารถเข้าถึงได้ง่าย

มาตรการระยะกลางและยาว (1-3 ปี)
– ส่งเสริมงานวิจัยเพื่อประเมินผลกระทบจากฝุ่นละอองต่อสุขภาพในทุกพื้นที่ทั่วประเทศเพื่อกำหนดพื้นที่อ่อนไหว และนำข้อมูลมาสร้างความตระหนักรู้ พร้อมหาแนวทางรับมือ ซึ่งรวมไปถึงการศึกษาพฤติกรรมของคนในการรับมือกับฝุ่น และทดลองหาแนวทางรับมือที่เหมาะกับบริบทของประเทศไทย
– สร้างความตระหนักรู้ถึงอันตรายของมลพิษประเภทต่างๆ ตั้งแต่เด็ก โดยออกแบบหลักสูตรหรือเนื้อหาวิชาเรียนเพื่อสอดแทรกความรู้ถึงอันตรายของมลพิษประเภทต่างๆ ตั้งแต่ระดับประถมศึกษา
– ปรับเกณฑ์มาตรฐานคุณภาพอากาศในทุกมลพิษรวมถึงฝุ่นพิษให้เข้มงวดมากขึ้น ตัวอย่างเช่น ปัจจุบันประเทศไทยกำหนดมาตรฐานฝุ่นพิษเฉลี่ย 24 ชั่วโมงของ PM2.5 และ PM10 ที่ 50 และ 120 ไมโครกรัม/ ลบ.ม. ขณะที่องค์การอนามัยโลกกำหนดมาตรฐานฝุ่นพิษรายปี PM2.5 และ PM10 ที่ 25 และ 50 ไมโครกรัม/ ลบ.ม.

5. มลพิษมาจากประเทศเพื่อนบ้าน
เนื่องจากฝุ่นพิษ PM 2.5 ส่วนหนึ่งถูกพัดมาจากประเทศเพื่อนบ้านจากการเผาเศษวัสดุเหลือใช้ทางการเกษตร ซึ่งได้แก่ ลาว กัมพูชา เมียนมาร์ โดยเราเรียกปัญหานี้ว่า Trans-boundary Externality ซึ่งมักเกิดขึ้นกับมลพิษทางอากาศ ซึ่งสามารถแก้ไขปัญหาได้ดังนี้มาตรการระยะสั้น (ภายใน 1 ปี)
– ขอความร่วมมือและสร้างข้อตกลงร่วมกันกับประเทศเพื่อนบ้าน เพื่อลดการเผาเศษวัดุเหลือใช้ทางการเกษตรในที่โล่งแจ้ง พร้อมพิจารณาให้เงินช่วยเหลือควบคู่ไปด้วยเพื่อให้มีโอกาสนำข้อตกลงไปสู่การปฎิบัติ โดยควรระบุตัวชี้วัดที่ชัดเจน เช่น จำนวนพื้นที่เผาที่ลดลง เป็นต้นมาตรการระยะกลางและยาว (ภายใน 1-3 ปี)
– พิจารณาเตรียมศึกษาและนำมาตรการกีดกันทางการค้าที่กระทบต่อสุขภาพและสิ่งแวดล้อมแบบค่อยเป็นค่อยไป ถ้าหากการขอความร่วมมือยังไม่เกิดขึ้นในทางปฏิบัติ

ลดการปล่อยฝุ่นพิษจากการเผาไหม้ของเชื้อเพลิงในรถยนต์

มาตรการระยะสั้น (ภายใน 1 ปี)
– เคร่งครัดการตรวจจับควันดำ และการดัดแปลงเครื่องยนต์ในรถทุกชนิดที่วิ่งบนท้องถนน นอกจากนี้การต่อทะเบียนรถยนต์ใหม่ทุกครั้งต้องเข้มงวดอย่างมากในเรื่องการตรวจสภาพรถและควรทำอย่างต่อเนื่อง ถ้าหากพบว่ามีการละเมิดควรดำเนินคดีอย่างจริงจัง

มาตรการระยะกลาง (ภายใน 1-3 ปี)
– มีการจำกัดปริมาณรถยนต์ในบริเวณเขตเมืองที่มีการจราจรคับคั่ง โดยใช้ระบบโซนนิ่ง หากใครต้องการขับรถยนต์เข้าไปต้องเสียค่าผ่านเข้าเขตดังกล่าว
– เพิ่มประสิทธิภาพระบบขนส่งมวลชนให้สามารถเชื่อมโยงกันมากขึ้น ด้วยราคาที่สมเหตุสมผล
– ปรับปรุงแผนและการจัดการด้านการขนส่งและจราจร ถึงแม้ว่าปัญหารถติดจะสามารถแก้ไขได้ยาก แต่ก็ควรทำให้ดีขึ้นกว่าเดิม
– เก็บภาษีสิ่งแวดล้อมและสุขภาพสำหรับรถยนต์ใหม่เพิ่ม เพื่อชะลอการเพิ่มขึ้นของปริมาณรถยนต์ หลังจากนั้นต้องนำเงินภาษีส่วนนี้มาใช้เพื่อรักษาสิ่งแวดล้อมและสุขภาพเท่านั้น
– เก็บภาษีเพิ่มสำหรับรถยนต์ที่มีอายุการใช้งานหลายปีแบบขั้นบันได ยิ่งรถเก่ามากเท่าใดอัตราภาษีก็จะยิ่งสูงขึ้น
– ยกระดับมาตรฐานน้ำมันและไอเสียจากระดับยูโร 4 เป็นยูโร 5 หรือ ยูโร 6 สำหรับรถยนต์ขนาดเล็ก
– เนื่องจากเครื่องยนต์ไอเสียดีเซลถูกพบจากงานวิจัยว่าเป็นปัจจัยหลักที่ก่อให้เกิดปัญหาฝุ่นพิษและมลพิษอื่นๆ ดังนั้น เราควรยกระดับมาตรฐานไอเสียและน้ำมันของเครื่องยนต์ดีเซลสำหรับรถบรรทุกขนาดใหญ่จากระดับยูโร 3 เป็นยูโร 5 ซึ่งเราใช้มาตรฐานยูโร 3 กันมานานตั้งแต่ปี 2550 และข้ออ้างเรื่องภาคเอกชนต้องลงทุนเพิ่มน่าจะต้องมีความสำคัญลง ซึ่งถ้าหากไม่ยอมปรับตาม อาจจะต้องพิจารณาปรับเพิ่มอัตราภาษีสำหรับรถบรรทุกเครื่องยนต์ดีเซลอย่างมาก เพื่อชดเชยกับสุขภาพของคนที่แย่ลง

มาตรการระยะยาว (ตั้งแต่ 3 ปี ขึ้นไป)
– ควรส่งเสริมและเตรียมความพร้อมในการใช้รถไฟฟ้า EV โดยลงทุนโครงสร้างพื้นฐานรองรับ เช่น ระบบชาร์จไฟฟ้า และปรับลดอัตราการจัดเก็บภาษีรถยนต์ EV ให้สามารถแข่งขันได้กับรถยนต์ที่ใช้น้ำมันขับเคลื่อน