โลกกำลังเดินหน้าเข้าสู่ยุคใหม่ของ ‘พลังงานสะอาด’ ที่ช่วยลดการปล่อยคาร์บอนและสร้างความยั่งยืนให้กับสิ่งแวดล้อม หนึ่งในบริษัทพลังงานไทยที่มุ่งสู่เส้นทางนี้อย่างจริงจังก็คือ บางจาก คอร์ปอเรชั่น จำกัด (มหาชน)
และหนึ่งในเทคโนโลยีพลังงานที่ทั่วโลกกำลังจับตามองคือ ‘e-Fuels’ เชื้อเพลิงสังเคราะห์ทางเลือกใหม่ที่ช่วยลดการพึ่งพาน้ำมันฟอสซิล
โดย TODAY Bizview ได้ร่วมเดินทางไปกับบางจากฯ เยี่ยมชม ENEOS Holdings บริษัทพลังงานรายใหญ่ที่สุดของญี่ปุ่น ซึ่งกำลังวิจัยและพัฒนาเทคโนโลยี e-Fuels เพื่อก้าวสู่ยุคพลังงานสะอาด
[ ENEOS ญี่ปุ่นห้องทดลองพลังงานอนาคต ]
โดยศูนย์วิจัยเทคนิคกลางของ ENEOS Holdings ที่เมืองโยโกฮาม่า ถือเป็นแหล่งวิจัยด้านพลังงานที่ทันสมัยที่สุดแห่งหนึ่งของญี่ปุ่น และเป็นต้นแบบของโรงงานที่ผลิตเชื้อเพลิงสังเคราะห์หรือ e-Fuels
โรงงานต้นแบบแห่งนี้เริ่มดำเนินการตั้งแต่ปี 2567 มีกำลังผลิตเริ่มต้น 1 บาร์เรลต่อวัน และได้รับการสนับสนุนจากรัฐบาลญี่ปุ่น ผ่านกองทุน Green Innovation Fund ของหน่วยงาน NEDO ซึ่งเป็นหน่วยงานที่ส่งเสริมเทคโนโลยีพลังงานสะอาดระดับประเทศ
e-Fuels เป็นเชื้อเพลิงที่ผลิตจาก ‘ไฮโดรเจนสะอาด’ และ ‘คาร์บอนไดออกไซด์’ โดยใช้กระบวนการแยกโมเลกุลน้ำเพื่อให้ได้ไฮโดรเจน จากนั้นนำมาผสมกับคาร์บอนไดออกไซด์ ผ่านกระบวนการทางเคมีจนกลายเป็นไฮโดรคาร์บอนสังเคราะห์ ซึ่งสามารถนำมาใช้แทนน้ำมันเชื้อเพลิงทั่วไปได้ทันที
จุดเด่นของเทคโนโลยีนี้คือ เป็นเชื้อเพลิงชนิด ‘Drop-in Fuels’ หมายถึงสามารถใช้กับเครื่องยนต์เดิมได้เลย โดยไม่ต้องเปลี่ยนระบบเครื่องยนต์หรือโครงสร้างพื้นฐานใดๆ ซึ่งแตกต่างจากพลังงานไฟฟ้าที่ต้องสร้างระบบใหม่ทั้งหมด
[ e-Fuels สะพานเชื่อมโลกพลังงาน ]
ปัจจุบันทั่วโลกเริ่มให้ความสนใจกับ e-Fuels มากขึ้น เพราะช่วย ‘เชื่อมช่องว่าง’ ระหว่างพลังงานเดิมและพลังงานใหม่ โดยเฉพาะในภาคการขนส่งและอุตสาหกรรมหนัก ที่ยังไม่สามารถเปลี่ยนเป็นไฟฟ้าได้เต็มรูปแบบ
ตลาด e-Fuels ทั่วโลกมีมูลค่าราว 11,700 ล้านดอลลาร์สหรัฐในปี 2568 และคาดว่าจะขยายตัวแตะ 88,000 ล้านดอลลาร์สหรัฐภายในปี 2575 (ข้อมูลจาก Fortune Business Insights, 2024) ซึ่งสะท้อนให้เห็นว่าพลังงานรูปแบบใหม่นี้กำลังจะมีบทบาทสำคัญต่อเศรษฐกิจโลกในอนาคต
โดย ‘ชัยวัฒน์ โควาวิสารัช‘ ประธานเจ้าหน้าที่บริหารกลุ่มบางจาก และกรรมการผู้จัดการใหญ่ บริษัท บางจาก คอร์ปอเรชั่น จำกัด (มหาชน) เล่าให้ว่า ตอนนี้ทั่วโลกมีรถยนต์วิ่งอยู่บนถนนมากกว่า 1,500 ล้านคัน การเปลี่ยนทุกอย่างพร้อมกัน
ทั้งตัวรถ ระบบผลิต และโครงสร้างพื้นฐาน เป็นเรื่องที่ใช้เงินและทรัพยากรมหาศาล ทางเลือกสำคัญของการเปลี่ยนผ่านพลังงานในตอนนี้คือ e-Fuels ถือเป็นพลังงานทางเลือกที่ช่วยให้โลกเดินหน้าไปสู่ยุคพลังงานสะอาดหรือ Net Zero ได้จริง
[ บางจากฯ กับพลังงานเพื่ออนาคต ]
วันนี้ บางจากฯ มีศักยภาพในการผลิตเชื้อเพลิงสะอาดจากน้ำมันปรุงอาหารใช้แล้ว ครอบคลุมทุกการเดินทาง ทั้งทางอากาศด้วย น้ำมันอากาศยานยั่งยืน (SAF) ทางบกด้วย Renewable Diesel (HVO) และทางน้ำด้วย B24 Marine Biofuels
บริษัทจึงติดตามเทคโนโลยี e-Fuels อย่างใกล้ชิด เพราะมองว่าเป็นพลังงานที่เชื่อมต่อระหว่างโลกปัจจุบันกับโลกพลังงานสะอาดในอนาคตได้จริง
แม้ปัจจุบันการผลิต e-Fuels ยังมีต้นทุนสูงกว่าน้ำมันทั่วไป แต่เทคโนโลยีกำลังพัฒนาอย่างต่อเนื่อง โดยญี่ปุ่นได้นำ e-Fuels ไปใช้กับรถบัสรับส่งผู้เข้าชมงาน Osaka Expo 2025 ซึ่งถือเป็นก้าวแรกของการใช้งานจริงในระดับสาธารณะ
ในอนาคต หากสามารถทำให้ราคาผลิตภัณฑ์ลดลงจนใกล้เคียงกับเชื้อเพลิงปกติได้ e-Fuels จะกลายเป็น “สะพานสู่อนาคตพลังงานสะอาดที่จับต้องได้” และเป็นอีกหนึ่งบทพิสูจน์ของ บางจากฯ ในฐานะผู้นำพลังงานแห่งอนาคตของไทย
