Google เปิดตัว NotebookLM ครั้งแรกในปี 2023 ในงาน Google I/O ตอนแรกยังใช้ชื่อว่า “Project Tailwind” ก่อนที่จะเปลี่ยนชื่อมาเป็น NotebookLM ผ่านมา 2 ปีกว่า NotebookLM ได้กลายเป็น AI ตัวจบของใครหลายคน โดยเฉพาะคนสายคอนเทนต์และสายการศึกษาที่อยากเรียนรู้อะไรสักอย่างแบบเจาะลึก
มีคนไม่น้อยที่ใช้ NotebookLM จนบอกลา Gemini และ ChatGPT ไปเลย เพราะความสามารถหลักของ NotebookLM คือ มันจะไม่หลอนข้อมูล โดย NotebookLM มีเทคโนโลยี “Source-grounding” หมายความว่า AI จะให้คำตอบและสร้างเนื้อหาโดยอ้างอิงจากเอกสารและแหล่งข้อมูลที่คุณอัปโหลดเข้าไปเท่านั้น ทำให้แก้ pain point ที่ AI จะพานอกเรื่องหรือยกข้อมูลผิดๆ ไม่มีที่มาที่ไปมาให้เรา
ในบทความนี้ TODAYBizview จะพาไปส่องฟีเจอร์เด็ด และฟีเจอร์ใหม่ที่หลายคนอาจยังไม่เคยลองใช้
[ สรุปภาพรวม และตั้งคำถามด้วยพลัง AI ]
อัปโหลดไฟล์เอกสารและไฟลืเสียงเข้าไปใน NotebookLM ไม่ว่าจะเป็น PDF, Google Doc ไฟล์เอกสารต่างๆ NotebookLM จะสร้าง Overview และ “คำถามที่น่าสนใจ” ให้อัตโนมัติ ทำให้เราเห็นภาพรวมคร่าวๆ และใจความสำคัญของเนื้อหาบนเอกสาร ซึ่ง “คำถามที่น่าสนใจ” หรือ Suggested Questions จะแสดงให้เห็นเพื่อให้เรากดเพื่ออ่านรายละเอียดข้างเคียง พร้อมระบุแหล่งที่มาให้ตรวจสอบได้
นอกจากนี้ยังเลือก output เป็นภาษาของเราได้ด้วย ไม่ว่าเอกสาและไฟล์เสียงที่อัปโหลดเข้าไปเป็นภาษาอะไรก็ตาม
[ แปลงข้อมูลเป็นรูปแบบต่างๆ ได้ในคลิกเดียว ]
ถือเป็นความสามารถทรงพลังที่สุดของ NotebookLM ช่วยประหยัดเวลาได้มหาศาล เพราะถ้าเราอยากทำข้อมูลให้อยู่ในรูปแบบที่เรียนรู้ได้ง่ายกว่าการอ่านเอกสารทั้งหมด ก็สามารถทำได้ทันทีในคลิปเดียว รูปแบบเนื้อหาที่ทำได้คือ Mind Map สร้างแผนผังความคิดเพื่อเชื่อมโยงแนวคิดหลักๆ ในเอกสาร ช่วยให้เห็นภาพรวมของข้อมูลที่ซับซ้อนได้ง่ายขึ้น
Timeline หากเอกสารมีลำดับเหตุการณ์ NotebookLM ก็สามารถเรียบเรียงออกมาเป็นไทม์ไลน์ที่ชัดเจนได้
Study Guide & FAQ สร้างคู่มือการเรียนรู้ สรุปคำศัพท์ สร้างชุดคำถามที่พบบ่อย (FAQ) จากเนื้อหาทั้งหมด เหมาะสำหรับนักเรียนนักศึกษาและคนทำงานที่ต้องเตรียมตัวพรีเซนต์งาน Audio Overview (Podcast) เปลี่ยนเอกสาร ให้กลายเป็น Podcast โดย NotebookLM สามารถสร้างบทสนทนาระหว่าง AI สองคน ที่ถกเถียงและสรุปประเด็นจากแหล่งข้อมูล โหลดไฟล์เสียงไปฟังออฟไลน์ได้ เหมาะสำหรับการเรียนรู้ระหว่างเดินทางหรือทำงานอื่นอยู่ เรายังสามารถปรับนิสัยของเสียงได้ว่าอยากให้พูดประมาณไหน เช่น พูดเชิงโต้เถียง เชิงอธิบายเจาะลึก
Video Overview ตัวนี้เป็นฟีเจอร์ใหม่ที่เพิ่งเปิดตัวมาไม่นาน ยกระดับการสรุปข้อมูลไปอีกขั้น ใช้ AI สร้างวิดีโอพร้อมสไลด์ประกอบคำบรรยาย ยิ่งเอกสารมีภาพประกอบมาก วิดีโอที่ได้ก็จะมีประสิทธิภาพมากขึ้น ช่วยให้เข้าใจแนวคิดที่ซับซ้อนได้ดียิ่งขึ้น
[ ฟอร์แมทเนื้อหาที่เอาไปใช้ต่อได้เลย ]
ใน NotebookLM สามารถสร้าง report ในรูปแบบต่างๆ ที่เราชอบได้ด้วย คือ Create Your Own เรา prompt กำหนดโครงสร้าง สไตล์ และน้ำเสียงของรายงานได้อย่างอิสระ
Briefing Doc ดึงประเด็นสำคัญและคำพูดเด่นๆ (quotes) ออกมาสรุปให้ คล้ายการสร้าง Overview Study Guide เหมาะสำหรับการเรียน โดย AI จะสร้างแบบทดสอบสั้นๆ, คำถามสำหรับเขียนเรียงความ, และสรุปคำศัพท์สำคัญ (glossary) ให้ Blog Post สายคอนเทนต์จะต้องชอบ เพราะ AI ย่อยข้อมูลเชิงลึกจากเอกสารออกมาเป็นบทความที่อ่านง่าย มีสไตล์การเขียนแบบโซเชียลมีเดีย
[ Featured Notebooks เป็นทั้งเครื่องมือ AI และตำราเรียน ]
ในหน้าแรกของของ NotebookLM จะแสดง ‘Featured Notebooks’ รวมข้อมูลจากสำนักวิจัย และสำนักข่าวที่น่าเชื่อถือของโลก หนังสือที่เปิดให้อ่านฟรีกว่าแสนเล่ม ให้ผู้ใช้งานได้เข้าไปอ่านเพิ่มความรู้ด้วย
สรุปคือ NotebookLM ไม่ใช่แค่เครื่องมือ AI ที่ไว้หาข้อมูลหรือคุยเล่น แต่เป็นตัวช่วยให้เราเรียนรู้เรื่องยากๆ ได้ดีขึ้น โดยเฉพาะนักเรียน คนทำคอนเทนต์ หรือใครก็ตามที่ต้องทำงานกับข้อมูลจำนวนมาก จะช่วยให้ทำงานได้มากขึ้น เร็วขึ้น และเข้าใจเนื้อหาลึกๆ ได้ดีขึ้น
