แม้ธุรกิจชาติอื่นจะคว่ำบาตรรัสเซีย แต่ดูแล้วรัสเซียคงไม่กระทบ เพราะเปิดแบรนด์ของตัวเอง แต่เป็นเวอร์ชั่น ‘ก๊อปปี้’
หลังแบรนด์ชั้นนำของโลกต่างพากันปิดร้าน ถอนตัว ยุติกิจการในรัสเซีย เพื่อตอบโต้และแสดงจุดยืนว่าไม่เห็นด้วยกับการที่รัสเซียเข้ารุกรานยูเครน
แต่ดูเหมือนว่าเรื่องนี้จะไม่ได้สร้างปัญหาอะไรให้กับรัสเซีย หลังพบว่ามีการขอยื่นจดสิทธิบัตรโลโก้แบรนด์ธุรกิจมากขึ้น และโลโก้นั้นก็มีความคล้ายกับแบรนด์ต่างชาติที่ถอนตัวออกไปมากเลยทีเดียว
แบรนด์แรกก็คือ McDonald’s
โดยเมื่อวันที่ 8 มี.ค. 2565 เชนฟาสต์ฟู้ดสัญชาติอเมริกันอย่าง McDonald’s ประกาศว่าจะปิดร้านทั้ง 850 สาขาในรัสเซีย ซึ่งก็ทำเอาชาวรัสเซียจำนวนมากเสียใจ และไปต่อแถวเข้าคิวเพื่อซื้ออาหารก่อนร้านปิด
แต่หลังจากนั้นไม่กี่วัน คือวันที่ 12 มี.ค. บริษัทอาหารกระป๋องแห่งหนึ่งในรัสเซีย ก็ได้ยื่นขอจดทะเบียนเครื่องหมายการค้าสำหรับเชนร้านอาหารฟาสต์ฟู้ดของตัวเองในชื่อ Uncle Vanya
ที่น่าตกใจคือโลโก้ของแบรนด์ดังกล่าวนั้นเหมือนกับโลโก้ของ McDonald’s มาก คือเป็นตัวอักษรสีเหลืองทองบนพื้นสีแดง เพียงแต่ว่าของแบรนด์ Uncle Vanya ตัว M ที่ตะแคงข้างแล้วมีขีดเติมจนทำให้หน้าตาคล้ายตัว B
โดยที่น่าสังเกตคือ เมื่อวันที่ 10 มี.ค. ‘วยาเชสลาฟ โวโลดิน’ ประธานสภาผู้แทนราษฎรของรัสเซีย ผู้ภักดีต่อประธานาธิบดีวลาดิมีร์ ปูติน กล่าวว่า “พรุ่งนี้ เราไม่ควรจะมี McDonald’s ในโลเคชั่นเหล่านี้ แต่จะมี Uncle Vanya แทน”
ซึ่งดูเหมือนว่าความคิดเห็นนี้จะเป็นประโยคสร้างแรงบันดาลใจให้เกิดการจดทะเบียนเครื่องหมายการค้าดังกล่าว
แต่ถึงอย่างนั้น ไม่ใช่แค่ McDonald’s อย่างเดียวที่โดนลอกเลียนแบบ
โดยเมื่อวันที่ 21 มี.ค. มีการยื่นขอจดทะเบียนเครื่องหมายการค้าร้านค้าปลีกเฟอร์นิเจอร์ของรัสเซียในชื่อว่า IDEA
ซึ่งโลโก้นั้นมีความละม้ายคล้ายคลึงกับแบรนด์จากสวีเดนอย่าง IKEA เป็นอย่างมาก โดยเฉพาะรูปแบบที่ตัวหนังสือสีน้ำเงินอยู่บนวงรีสีเหลือง
โดย Ikea ก็เป็นอีกหนึ่งแบรนด์ที่ประกาศว่าจะระงับการดำเนินการในรัสเซียลง
สื่อของรัสเซียอย่าง RIA Novosti รายงานว่า ดีไซเนอร์ที่ยื่นจดทะเบียนโลโก้ Idea บอกว่า คาดว่าบริษัทใหม่จะสามารถตอบสนองความต้องการสินค้าเฟอร์นิเจอร์ในรัสเซียได้อย่างเต็มที่ หลังจาก Ikea ออกจากตลาดไป
อย่างไรก็ตาม หลายคนคิดว่าโลโก้นี้ไม่น่าจะได้รับการอนุมัติ เพราะสีโลโก้ชวนให้นึกถึงธงชาติยูเครน แถมยังออกแบบมาแบบที่แทบไม่ได้ดัดแปลงอะไรจากโลโก้ Ikea เลย
นอกจากนี้ยังมีกรณีของ Rossgram โซเชียลมีเดียที่แทบจะโคลนนิ่ง Instagram มาแทบไม่ผิดเพี้ยน ทั้งรูปแบบการใช้แพลตฟอร์ม ชื่อและสีของโลโก้
โดยก่อนหน้านี้ Meta Platforms เจ้าของ Facebook และ Instagram ได้ผ่อนคลายกฎเกณฑ์ในยูเครนและที่อื่นๆ อนุญาตให้โพสต์เนื้อหาที่ความรุนแรง เพื่อเรียกร้องความยุติธรรมให้ผู้เสียชีวิตจากสงคราม
ซึ่งทางการรัสเซียก็ตอบโต้บริษัท Meta ด้วยการบล็อกการเข้าถึง Instagram ตั้งแต่วันที่ 14 มี.ค. ที่ผ่านมา
Nikkei Asia รายงานว่า เบื้องหลังการออกแบรนด์ก๊อปปี้เหล่านี้ มาจากก่อนหน้านี้ที่รัฐบาลรัสเซียมีแนวคิดที่จะยึดทรัพย์สินของบริษัทต่างประเทศที่ระงับการดำเนินการหรือถอนตัวออกจากรัสเซีย
ทำให้ธุรกิจท้องถิ่นในรัสเซียประเมินว่าพวกเขาอาจมีสิทธิ์ได้รับการจัดการทรัพย์สิน หากดึงดูดลูกค้าของแบรนด์ตะวันตกได้
โดยเมื่อวันที่ 10 มี.ค. ปูตินกล่าวว่ารัฐบาลจะผลักดันให้มีการจัดการภายนอก แล้วโอนองค์กรเหล่านี้ไปยังผู้ที่ต้องการทำงานจริงๆ ทั้งนี้ “มีเครื่องมือทางกฎหมายและการตลาดเพียงพอสำหรับเรื่องนี้”
อ้างอิง:
https://asia.nikkei.com/Business/Business-trends/From-McDonald-s-to-IKEA-Western-brands-Russia-exit-breeds-copycats
