จากการค้าครั้งแรกระหว่างไทยกับสหรัฐฯ วันนี้ทั้งสองประเทศสานต่อมิตรภาพกันมายาวนานกว่า 200 ปีแล้ว และที่ผ่านมาก็ปฏิเสธไม่ได้ว่า ประเทศไทยคือจุดยุทธศาสตร์สำคัญของภารกิจทางการทูต ทั้งในระดับประเทศและระดับภูมิภาค
สิ่งที่อยู่เบื้องหลังทิศทางการทูตของสหรัฐฯ ในไทยและภูมิภาคนี้ ไม่ได้มาจากแค่กระทรวงการต่างประเทศ ที่วอชิงตัน ดี.ซี. เท่านั้น แต่ยังมีผู้คนจำนวนไม่น้อยที่ทำงานในอาคารริมถนนวิทยุ ซึ่งเป็นที่ตั้งของสถานเอกอัครราชทูตสหรัฐฯ ประจำประเทศไทยด้วย
ภายใต้มาตรการรักษาความปลอดภัยอย่างเข้มงวด workpointTODAY ได้รับโอกาสพิเศษ ให้เดินเข้าไปหลังกำแพงสถานทูตสหรัฐฯ ซึ่งสิ่งแรกที่เราได้เห็นคืออาคารสีขาวรูปทรงเหลี่ยมดูแข็งแรง ที่ตั้งอยู่ทางฝั่งซ้ายของทางเข้า
ที่นี่คืออาคารที่ทำการสถานทูตสหรัฐฯ ใช้ปฏิบัติงานมาแล้วหลายสิบปี เป็นพื้นที่รองรับภารกิจทางการทูตที่หลากหลาย ตั้งแต่งานเบื้องหน้า เช่นการเป็นจุดรับรองบุคคลภายนอกที่เข้ามาติดต่อกับสถานทูต ไปจนถึงภารกิจของสถานทูตอื่นๆ เช่นการดูแลพลเมืองอเมริกันในประเทศไทย ที่หลายครั้งก็เป็นภารกิจที่ซับซ้อนและคาดไม่ถึง ขึ้นอยู่กับสถานการณ์เฉพาะหน้าในตอนนั้น
อาคารที่ทำการสถานเอกอัครราชทูตสหรัฐฯ ประจำประเทศไทย
แต่ด้วยความที่อาคารหลังนี้กำลังจะเล็กเกินไป เมื่อเทียบกับภารกิจทางการทูตของสหรัฐฯ ในไทยที่มีมากขึ้นในหลายรูปแบบ ความทรงจำจากอาคารหลังนี้ จึงกำลังจะส่งต่อให้พื้นที่ทางฝั่งขวา ที่กำลังเตรียมการสร้างอาคารหลังใหม่
เราเดินเข้าไปถึงพื้นที่ตรงกลางของจุดที่จะเป็นอาคารหลังใหม่ของสถานทูตสหรัฐฯ เพื่อร่วมงาน ‘เปิดหน้าดิน’ เพื่อเป็นหมุดหมายของการสร้างอาคารสถานทูตสหรัฐฯ หลังใหม่อย่างเป็นทางการ
อุปทูตรักษาการแทนเอกอัครราชทูตสหรัฐอเมริกาประจำประเทศไทย ไมเคิล ฮีธ และนายวิชชุ เวชชาชีวะ อธิบดีกรมอเมริกาและแปซิฟิกใต้ กระทรวงการต่างประเทศ ร่วมพิธีเปิดหน้าดิน ก่อสร้างอาคารสำนักงานแห่งใหม่ของสถานทูตสหรัฐฯ
อาคารหลังใหม่ของสถานทูตสหรัฐฯ ประจำประเทศไทย จะเป็นอาคารขนาดใหญ่ สูง 14 ชั้น เพิ่มพื้นที่ปฏิบัติงานให้หน่วยงานของรัฐบาลสหรัฐฯ ต่างๆ ที่มีสำนักงานในประเทศไทย ได้มีโอกาสมาอยู่ใต้ชายคาเดียวกัน
ไมเคิล ฮีธ อุปทูตรักษาการแทนเอกอัครราชทูตสหรัฐอเมริกาประจำประเทศไทย กล่าวในพิธีที่จัดขึ้นเมื่อวันที่ 7 ต.ค. 2564 ว่า ปัจจุบันมีหน่วยงานของสหรัฐฯ 47 แห่ง ทำงานกับประเทศไทยหลายภาคส่วน ทั้งด้านสาธารณสุข การบังคับใช้กฎหมาย การค้าระดับทวิภาคี และการศึกษา
อุปทูตรักษาการแทนเอกอัครราชทูตสหรัฐอเมริกาประจำประเทศไทย ไมเคิล ฮีธ
โดยบางหน่วยงานมีสำนักงานนอกสหรัฐฯ ที่ใหญ่ที่สุด ตั้งอยู่ในไทย เช่น ศูนย์ควบคุมและป้องกันโรคแห่งชาติ (CDC) ซึ่งที่ผ่านมาได้มีส่วนร่วมกับไทยจัดการกับการระบาดของโรคโควิด-19 อย่างแข็งขัน
ขณะเดียวกันอาคารใหม่ยังขยายความสามารถของแผนกกงสุล เพื่อรองรับคนไทยติดต่อวีซ่า หลังที่ผ่านมาสถานทูตสหรัฐฯ พบว่า คนไทยนิยมเดินทางไปสหรัฐอเมริกาจำนวนมาก
พิธีเปิดหน้าดินที่จัดขึ้นในสถานทูตสหรัฐฯ ยังได้รับเกียรติจากนายวิชชุ เวชชาชีวะ อธิบดีกรมอเมริกาและแปซิฟิกใต้ กระทรวงการต่างประเทศ ที่ระบุว่า สถานเอกอัครราชทูตสหรัฐฯ ประจำประเทศไทย เป็นสัญลักษณ์สำคัญที่แสดงถึงความเป็นพันธมิตรและหุ้นส่วนทางยุทธศาสตร์ระหว่างทั้งสองประเทศ
อธิบดีกรมอเมริกาและแปซิฟิกใต้ ยังระบุด้วยว่า สถานเอกอัครราชทูตสหรัฐฯ มิได้เป็นเพียงแค่อิฐและปูนที่ประกอบขึ้นเป็นอาคาร แต่ประกอบขึ้นด้วยมิตรภาพและความร่วมมือระหว่างไทยกับสหรัฐฯ ที่ใกล้ชิดและลึกซึ้ง เป็นสัญลักษณ์สะท้อนความมุ่งมั่นของสหรัฐฯ ในการเดินหน้าร่วมกับประเทศไทยในทุกสถานการณ์บนพื้นฐานของค่านิยมและผลประโยชน์ร่วมกัน
ภาพจำลองอาคารหลังใหม่ สถานเอกอัครราชทูตสหรัฐฯ ประจำประเทศไทย
นอกจากความปลอดภัยของผู้ใช้งานแล้ว อาคารสถานทูตสหรัฐฯ หลังใหม่ ยังให้ความสำคัญกับงานออกแบบด้วย โดยทีมออกแบบอาศัยตัวอย่างจากอาคารหลายหลัง ที่ใช้สถาปัตยกรรมท้องถิ่นของกรุงเทพฯ
ขณะเดียวกันยังคำนึงถึงสภาพภูมิอากาศของกรุงเทพฯ เช่นการออกแบบฉากกั้นบริเวณผนังด้านนอก เพื่อลดแสงจ้าและถ่ายเทความร้อนเข้ามาในอาคาร โดยที่เจ้าหน้าที่ภายในอาคารยังสามารถทำงานได้อย่างสบาย และมองเห็นทิวทัศน์ของกรุงเทพฯ ได้อยู่
หรือบรรยากาศโดยรอบของอาคารที่ออกแบบโดยให้ความสำคัญของต้นไม้ที่มีอยู่เดิม เชื่อมโยงกับธรรมชาติ รวมทั้งการพัฒนา ‘คลอง’ รอบอาคารสถานทูตด้วย
อีก 4 ปีข้างหน้า คือภายในปี 2568 ซึ่งคาดว่าอาคารหลังใหม่ของสถานทูตสหรัฐฯ จะแล้วเสร็จ อาคารหลังนี้จะมีส่วนสำคัญในภารกิจทางการทูตของสหรัฐฯ ที่มีเป้าหมายเดินหน้าความสัมพันธ์ระหว่างไทยกับอเมริกา ในจังหวะที่ภูมิภาคอินโด-แปซิฟิก กำลังเป็นพื้นที่ยุทธศาสตร์สำคัญของโลกพอดี
