จุดยืนผู้นำอาเซียน ปิดทางเผด็จการเมียนมาร่วมประชุม

การประชุมสุดยอดอาเซียนที่กำลังเกิดขึ้น ถูกมองว่าเป็นการประชุมประวัติศาสตร์ที่อาเซียนไม่เชิญฝ่ายการเมืองของเมียนมาเข้าร่วม หลังเกิดการรัฐประหารเมื่อวันที่ 1 ก.พ. ที่ผ่านมา

โดยเมื่อวานนี้ (26 ต.ค.) ผู้นำชาติสมาชิกอาเซียนได้กล่าวถึงการตัดสินใจนี้ระหว่างการเปิดประชุม ซึ่ง workpointTODAY ได้คัดเฉพาะ 4 ผู้นำที่พูดถึงกรณีเมียนมา ยกมาเป็นตัวอย่างให้อ่านกัน

เริ่มต้นจากท่าทีของนายลี เซียน ลุง นายกรัฐมนตรีสิงคโปร์ หนึ่งในประเทศซึ่งที่ผ่านมาแสดงท่าทีชัดเจนมาโดยตลอดว่าต่อต้านการรัฐประหารในเมียนมา เขาระบุว่า นี่ส่งผลที่แท้จริงต่อประชาชนเมียนมา และต่อความน่าเชื่อถือของอาเซียนในฐานะองค์กรที่ยึดหลักการ เราขอผลักดันอย่างหนักแน่นให้กองทัพเมียนมาร่วมมือกับผู้แทนพิเศษอย่างรวดเร็วและเต็มกำลัง

ผู้นำสิงคโปร์ยังระบุด้วยว่า ความร่วมมือระหว่างรัฐบาลทหารเมียนมากับอาเซียน โดยเฉพาะการส่งผู้แทนจากอาเซียนไปพูดคุยกับทุกฝ่ายเป็นไปอย่างล่าช้า

นอกจากสิงคโปร์แล้ว ยังมีท่าทีจากนายอิสมาอิล ซาบรี นายกรัฐมนตรีมาเลเซีย ซึ่งแสดงท่าทีต่อต้านการรัฐประหารในเมียนมาอย่างต่อเนื่องเช่นกัน โดยเขาระบุว่า เมียนมายังเป็นสมาชิกที่มีคุณค่าของครอบครัวอาเซียน มาเลเซียมองไปข้างหน้าถึงการกลับคืนสู่ประชาธิปไตยในเมียนมา และการร่วมมือกับเมียนมาระดับสูงสุดในการประชุมอนาคต

ขณะที่ชาติสมาชิกบางส่วน ไม่เคยแสดงท่าทีที่ชัดเจนเกี่ยวกับการรัฐประหารในเมียนมามากนัก แต่ในครั้งนี้ก็ออกมาแสดงจุดยืนด้วย เช่นสมเด็จฮุน เซน นายกรัฐมนตรีกัมพูชา ที่ชี้ว่าอาเซียนไม่ได้ขับไล่เมียนมาจากกลไกอาเซียน แต่เมียนมาเป็นฝ่ายทำลายสิทธิ์ของตัวเอง ตอนนี้เราเป็นอาเซียนลบหนึ่ง ไม่ใช่เป็นเพราะอาเซียน แต่เป็นเพราะเมียนมา

หลายฝ่ายจับตาจุดยืนของกัมพูชาเป็นพิเศษ เนื่องจากกัมพูชาจะเป็นชาติที่รับไม้ต่อจากบรูไน ในการเป็นประธานอาเซียนในปีถัดไป ซึ่งก็ต้องเข้ามามีบทบาทจัดการกับสถานการณ์ในเมียนมาเช่นกัน

ขณะที่ท่าทีจากประเทศไทย ซึ่งถูกมองว่าเป็นสมาชิกอาเซียนที่มีความใกล้ชิดกับรัฐบาลทหารเมียนมากที่สุด ก็แสดงจุดยืนผ่านพล.อ.ประยุทธ์ จันทร์โอชา นายกรัฐมนตรีว่า ไทยเชื่อในภูมิปัญญาร่วมกันของทุกประเทศสมาชิกอาเซียนทั้งสิบประเทศ ที่จะหาวิธีการเอาชนะความท้าทายต่างๆ ได้ร่วมกัน โดยคำนึงถึงความเป็นครอบครัวอาเซียนเดียวกัน มีความไว้เนื้อเชื่อใจซึ่งกันและกัน เพื่อการบรรลุถึงสันติภาพและความสมานฉันท์ รวมทั้งกลับคืนสู่กระบวนการประชาธิปไตย เพื่อผลประโยชน์ของประชาชนเมียนมา และเพื่อสันติภาพ เสถียรภาพ และความเจริญรุ่งเรืองของภูมิภาค

เป็นที่น่าสังเกตในกรณีจุดยืนจากพล.อ.ประยุทธ์ จันทร์โอชาว่า แม้จะเน้นย้ำถึงกระบวนการประชาธิปไตยเหมือนกับชาติอื่นๆ แต่พล.อ.ประยุทธ์ก็ได้ย้ำถึงความเป็นสมาชิกอาเซียนทั้งสิบประเทศ ซึ่งทำให้ถูกตีความได้ถึงทัศนะที่มีต่อการตัดสินใจของอาเซียน ที่เลือกไม่เชิญผู้แทนฝ่ายการเมืองของเมียนมาเข้าร่วมในการประชุมครั้งนี้ในครบทุกชาติสมาชิกหรือไม่